- Sum at fara á eina gandaferð innan matarlyst

Matdómarin ella inspektørurin, sum tey rópa tað er bergtikin av matinum, sum Poul Andrias Ziska og hansara fólk borðreiddu við, tá hann vitjaði á PAZ.

Eftir at PAZ og Poul Andrias vórðu krýnd við tveimum Michelin stjørnum í gjárkvøldið, hevur Michelin kunngjørt alt eldhugaða ummælið, sum teirra ónavngivni útsendi hevur skrivað frá vitjanini á matstovuni í Dr. Jacobsensgøtu í Havn.

Vit hava gjørt eina roynd at týða tað mesta av tekstinum til føroyskt:

--

Í Føroyum búgva bara umleið 55.000 fólk. Tíbetur fyri tey, er ein teirra Poul Andrias Ziska. Ein ómetaliga evnaríkur kokkur, við hóskandi forbókstavunum PAZ, hann er komin heimaftur eftir eina tíð í Grønlandi – og sanniliga er tað ein heimkoma. Við einum sløð av kreativiteti her og einum leiklistarligum farra har, hevur Ziska skapt enn eina tølandi matuppliving – eina, ið smakkar eins væl og hon sær út.

Frá dýrabæru byrjanini av míni vitjan til framúrskarandi endan, leveraði PAZ eina uppliving, sum uttan iva ger, at hann hevur uppiborið tvær Michelin-stjørnur. Kom við ein túr handan leiktjøldini á míni vitjan til PAZ, har eg greiði frá hví hon er so eitt sjáldsamt matarupplivilsi.

Døm ongantíð eina bók...

Tá eg nærkkaðist PAZ gjøgnum smølu, sjarmerandi gøturnar í Torshavn (føroyski høvuðsstaðurin, meira á stødd við ein lítlan enskan bý), fann eg matstovuna fjalda aftan fyri líndraperað vindeygu í einum heldur lítilátnum hotelli. Eg ringdi á klokkuna við inngongdina, og varð skjótt fluttur inn í ein meira serligan heim – fyltan við framúr gestablídni.

Tænastutoymið heilsaði mær við einum smíli, tá eg kom innar, áðrenn eg var kunnaður um teir líka so blíðu kokkarnar, sum allir vóru upptiknir av arbeiði í opna køkurin. Høvuðskokkurin Ziska sjálvur var eisini til staðar, greiddi frá hugburðinum á matstovu síni, og sýndi fram serligu rávørurnar frá oyggjunum. Eg setti meg við eitt av yvirstóru træborðunum við fullum køksútsýni og lat meg fylla við spenningi og væntanum.

(Mynd: Sunnvá Eysturoy Lassen / PAZ)

Sum eitt klokkuverk

At kokkarnir vóru við til at taka ímóti mær, var eitt greitt tekin um tað, ið koma skuldi, tí teir høvdu ein virknan leiklut í allari tænastuni. Ziska er ein miðvísur persónur, sum fyri vist fær tað besta burtur úr sínum herliði í køkinum – tey eru næstan fleiri enn tað eru gestir – sum ger sítt arbeiði við eini stillari ró. Millum rættirnar legði tað nógv aftur at mínari uppliving, at kunna síggja hesi matlistarfólk útføra sín gand við neyvleika.

Tænaratoymið hevði eisini ein týðandi leiklut í míni njótilsi, og tey dugdu at forútsiga hvønn ein tørv hjá gestunum við einum ómakaleysum yndi, ið gav rúminum frið. Tey eggjaðu mær til at velja vínskránna afturvið, eg lat meg gleðiliga lokka, og kundi njóta eina framúr útvalda vínskrá í fullkomnum samljóði við óvæntaðu smakksupplivilsini.

Har siðvenjan møtir nýhugsan og stórt møtir lítlum

Eitt, sum eg altíð havi bitið merkið í við Poul Andrias Ziska, so hvørt sum hann hevur uppbygd sítt heimsumfatandi umdømi, er, at hansara kærleiki til føroyskar rávørur er ódeyðiligur. Fyri at skapa rættir, har stóru smakkirnir spreingjast, og hugskot, hugsar hann fyrst í smáum, hugsar lokalt. Gjøgnum alla máltíðina njóti eg kjøt, sjógæti og grønmeti úr øllum Føroyum, alt í einastandandi góðsku, ið ikki kann noktast.

(Mynd: Sunnvá Eysturoy Lassen / PAZ)

Rættirnir eri ikki bara gjørdir úr rávørum úr nærumhvørvinum, men teir vísa virðing fyri lokalum siðum, eins og teir bjóða klassiskum føroyskum uppskriftum av. Rættur oman á rætt av allarbesta sjógæti, varð fylgdur við onkrum undurfullum og hjartanemandi – alt gjørt í stórbærum støði í fínleika, skilviti og virðing. Sjóðaður og ræsaður matur eins og tær makaleysu sósirnar við ótrúligari smaksdýbd og lýtaleysari javnvág.

Talið av framúrskarandi rættum, sum eg njóti á vitjanini, er ov stórt til at eg kann nevna teir allar, men her eru nakrir, sum serliga hugtóku.

(síðan fer dómarin inn í lýsingar av nøkrum av rættunum, sum vórðu borðreiddir á vitjanini. Tað er trupult at fáa allar smálutir við, og tí verður ikki gjørd ein roynt at týða hendan partin av tekstinum. Men hann nevnir rávørur, so sum jákupskel, gággur, jomfrúhummara, ræst kjøt við rót og skerpikjøt á rugbreyði. Upprunateksturin kann lesast her. Endin á frásøgnini kemur herundir)

Nakrir tankar at enda

Eg havi verið ummælari hjá Michelin guide’ini í nógv ár, og sjáldan, um nakrantíð, havi eg vitjað eitt so fjarskotið ferðamál sum Føroyar. At siga, at vitjanin á PAZ hjálpir til at gera túrin verda tíðina, ið brúkt verður, hevði verið at undirdríva. Tað eru fáir meira evnaríkir og natúrligir kokkar enn Poul Andrias Ziska. Hann er stillførur, miðvísur kokkur, sum á sín egna hátt hevur havt eina ovurstóra ávirkan á føroyska matgerð. At eta á PAZ er at smakka føroyska DNA’ið og sum at fara á eina gandakenda ferð innan matgerðarlist.